Ujęcia wody dla Warszawy
Odcinek Wisły położony pomiędzy mostami Łazienkowskim i Siekierkowskim stanowi rejon ujęć wody. Znajdują się tu ujęcia wody komunalnej zarówno dla lewobrzeżnej, jak i prawobrzeżnej Warszawy. Pobór wody jest nadrzędną funkcją rzeki na tym odcinku i wszystkie prowadzone na nim działania są temu podporządkowane. Dlatego odcinkiem tym opiekuje się Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji (MPWiK).
Zespół ujęć składa się z ujęcia zasadniczego, znanego pod nazwą Gruba Kaśka oraz dobudowanych później sześciu ujęć uzupełniających, zlokalizowanych przy obu brzegach Wisły. Wszystkie są ujęciami poddenymi i działają na zasadzie infiltracji. Woda jest pobierana z piaszczystej warstwy gruntów znajdujących się pod dnem rzeki, za pomocą systemu drenów o średnicy 300-400 mm, długości 100-400 m ułożonych na głębokości 4-7 m poniżej dna i wobec tego dreny przykryte są naturalną warstwą filtrującą piasku. Po przefiltrowaniu przez tą warstwę woda dopływa drenami do studni zbiorczej ujęcia i przez umieszczoną tam pompownię przesyłana jest do stacji uzdatniania, doprowadzającej wodę do stanu pozwalającego na użytkowanie jej na potrzeby domowe. Zakład Uzdatniania Wody dla wodociągu praskiego znajduje się po prawej stronie Wisły naprzeciw Grubej Kaśki za wałem i ul. Miedzeszyńską.
Starszym ujęciem wody dla Warszawy – zbudowanym jeszcze przed I wojną światową przez angielską firmę inż. Lindleya, wykonującą lewobrzeżny system wodociągu centralnego – jest brzegowe ujęcie z Wisły, usytuowane na lewym brzegu poniżej Portu Czerniakowskiego. Pobór wody odbywa się bezpośrednio z rzeki przez trzy budowle wlotowe wprowadzające grawitacyjnie wodę do zbiornika osadowego. Ze zbiornika woda jest pompowana do Zakładu Wodociągu Centralnego uzdatniającego wodę dla całej lewobrzeżnej Warszawy. Są to znane wszystkim warszawiakom Filtry Warszawskie, położone przy ul. Filtrowej – również zabytkowe, zbudowane przez inż. Lindleya, jednakże stale czynne i modernizowane. Niestety, ze względu na trudności techniczne, coraz mniej korzysta się z ujęcia brzegowego i przechodzi się prawie całkowicie na pobór wody z dna rzeki. Jednakże system ujęć prawobrzeżnych połączony jest z lewym brzegiem rurociągiem tłocznym o średnicy 1000 mm ułożonym w tunelu przebiegającym pod dnem Wisły, umożliwiającym przerzuty wody surowej pomiędzy obydwoma systemami, co pozwala na elastyczne gospodarowanie wodą w całym mieście.
Przy korzystaniu z ujęć poddennych przykrywająca je warstwa filtracyjna wymaga stałej opieki i konserwacji. Dla uzyskania prawidłowej pracy drenów musi być zachowane odpowiednie ukształtowanie dna rzeki na tym odcinku i prawidłowy ruch rumowiska. Wielkość przykrycia drenów nie powinna schodzić poniżej 4,0 m, a złoże filtrujące musi być stale konserwowane i płukane. MPWiK odpowiedzialne za ten odcinek opracowało i stosuje własną technologię prowadzenia tych prac przy użyciu specjalnego sprzętu. Do tego celu używana jest specjalna pogłębiarka refulująca, zwana Chudym Wojtkiem, stale pracująca, najczęściej w rejonie Grubej Kaśki.
Ten opis pochodzi z wirtualnego projektu CHODŹ NAD WISŁĘ, który zrealizowała Fundacja Ja Wisła dzięki dofinansowaniu otrzymanemu z Urzędu Miasta St. Warszawy i wpłat z 1% podatku.
INDEKS