Babka łysa – gatunek obcy

Autor: Janusz Ligięza    

Babka łysaNeogobius gymnotrachelus Kessler 1857
Podobnie do babki szczupłej jest w naszych wodach gatunkiem obcym. Samce dorastają maksymalnie do 16 cm, samice do 13 cm, osobniki spotykane w Polsce są zazwyczaj mniejsze. Ciało bardziej krępe niż babki łysej. Głowa duża stanowi 1/4 długości ciała. Duże oczy na wierzchu głowy. Pysk tępo zakończony. Otwór gębowy szeroki w ustawieniu półgórnym z mięsistymi wargami. Płetwy brzuszne zrośnięte w przyssawkę osadzoną pod płetwami piersiowymi. Pierwsza płetwa grzbietowa krótsza i wyższa od drugiej. Druga płetwa grzbietowa równo wysoka na całej długości, tak samo odbytowa. Ciało pokryte łuską z wyjątkiem sklepienia głowy, gardła i podstawy płetw piersiowych. Stąd też wzięła się polska nazwa. Ubarwienie żółtawo-szare. Grzbiet ciemny z ukośnie biegnącymi brunatnymi falistymi pasami. W okresie rozrodu ciało samca ciemnieje, a płetwy wydłużają się i czernieją. Pierwotny obszar występowania pokrywał się z obszarem zasiedlanym przez babkę szczupłą. Podobne też były drogi jej rozprzestrzenienia w Europie. Babka łysa może być zagrożeniem dla rodzimych gatunków ryb z powodu wyjadania ich ikry i narybku. Stanowi dla nich także konkurencje pokarmową. Głównym składnikiem diety babki łysej są bezkręgowce wodne.

Okres rozrodu trwa od kwietnia do lipca, przy temperaturze wody 9-19°C. Tarło przebiega w strefie przybrzeżnej, głównie na piaszczystym lub ilastym dnie z dużą ilością żwiru i kamieni. Ikra składana jest na dolne lub boczne części kamieni. Bywa również przylepiana do muszli obumarłych małży. Ikra pilnowana jest przez samca, który ruchami płetw natlenia wodę, usuwa obumarłe jaja i odstrasza inne ryby.

Babka łysa w Polsce nie jest objęta żadną formą ochrony.

Babka łysa (źródło: Wikimedia, fot. Yuriy Kvach, licencja CC BY-SA 3.0)

Babka łysa (źródło: Wikimedia, fot. Yuriy Kvach, licencja CC BY-SA 3.0)

Ten opis pochodzi z wirtualnego projektu CHODŹ NAD WISŁĘ, który zrealizowała Fundacja Ja Wisła dzięki dofinansowaniu otrzymanemu z Urzędu Miasta St. Warszawy i wpłat z 1% podatku.

Projekt "Ochrona siedlisk kluczowych gatunków ptaków Doliny Środkowej Wisły
w warunkach intensywnej presji aglomeracji warszawskiej" otrzymał dofinansowanie
z instrumentu Finansowego LIFE+ Wspólnoty Europejskiej oraz ze środków
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.