Karp

Autor: Janusz Ligięza    

KarpCyprinus carpio L.1758
Na obszarze Polski hodowla karpia sięga przełomu XII i XIII wieku. Wówczas to rozpoczęto hodowlę tej ryby w przyklasztornych stawach, w okolicach Oświęcima. Stąd, pomimo żegatunek ten wywodzi się ze zlewiska Dunaju, trudno go traktować współcześnie w naszych wodach jako gatunek. Dzika, podstawowa forma karpia (sazan) ma wyciągnięte, bocznie słabo ścieśnione ciało. Otwór gębowy, otoczony grubymi wargami, ma położenie końcowe. Na górnej wardze występują cztery wąsiki – dwa dłuższe i dwa krótsze. Ciało u ryb hodowlanych bywa mniej lub bardziej wyciągnięte i wygrzbiecone w zależności od odmiany i warunków życia. Wyróżnia się różne formy ułuszczenia karpi: pełnołuskie – całkowicie pokryte łuskami, lustrzenie – o ciele pokrytym nieregularnie rozrzuconymi, powiększonymi łuskami, lustrzenie lampasowe – z szeregiem dużych łusek biegnących wzdłuż linii bocznej, golce – z pojedynczymi łuskami osadzonymi w bezpośrednim sąsiedztwie płetw. Ubarwienie karpi jest zmienne. Grzbiet zazwyczaj zielonobrązowy do zielonoczarnego. Boki żółtozielone, zielonooliwkowe, brzuch biały lub żółty. Płetwy ciemne, zielonoszare z brązowawym odcieniem. Płetwa ogonowa miewa zabarwienie czerwonawe. Karp pochodzi z Azji Wschodniej, począwszy od dorzecza Amuru poprzez Mandżurię do zlewni Mórz Aralskiego, Czarnego i Kaspijskiego. Pierwotnie karp występował także w wodach Japonii. Obecnie karp zasiedla wody prawie całego świata. Został rozprzestrzeniony do Europy, Ameryki Południowej, Ameryki Północnej, Australii i do północnej części Afryki. W okresie od VII do XII wieku karp hodowany był masowo w przyklasztornych stawach niemal w całej Europie. W ciągu dnia karp trzyma się zazwyczaj głębszych, zaciemnionych miejsc, przejawiając wzrastającą aktywność wraz z zapadającym zmierzchem. W skład diety młodych karpi wchodzą rośliny i zooplankton (wrotki, skorupiaki). Przy długości około 2 cm zaczynają polować na bezkręgowce bentosowe. Osobniki dorosłe odżywiają się przede wszystkim larwami i poczwarkami owadów, skorupiakami, mięczakami oraz pokarmem roślinnym. Karpie rozpoczynają żerowanie dopiero przy temperaturze wody przekraczającej 8°C, jednak najlepiej przyswajają pokarm w temperaturze powyżej 20°C.

W Polskich wodach karp praktycznie się nie rozmnaża z powodu zbyt niskiej temperatury. W dogodnych warunkach może przystąpić do tarła, ale jest ono bardzo mało efektywne.

Jest bardzo chętnie łowiony przez wędkarzy. Wymiar ochronny dla karpia wynosi 30 cm. Dobowy limit połowowy – 3 sztuki.

Karp (źródło: Wikimedia, fot. Karelj, domena publiczna)

Karp (źródło: Wikimedia, fot. Karelj, domena publiczna)

Ten opis pochodzi z wirtualnego projektu CHODŹ NAD WISŁĘ, który zrealizowała Fundacja Ja Wisła dzięki dofinansowaniu otrzymanemu z Urzędu Miasta St. Warszawy i wpłat z 1% podatku.

Projekt "Ochrona siedlisk kluczowych gatunków ptaków Doliny Środkowej Wisły
w warunkach intensywnej presji aglomeracji warszawskiej" otrzymał dofinansowanie
z instrumentu Finansowego LIFE+ Wspólnoty Europejskiej oraz ze środków
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.