Ławice, kępy – ukształtowanie dna Wisły
Ławice są to formy występujące w korycie Wisły, powstałe na skutek akumulacji (nanoszenia) rumowiska rzecznego. Tworzą je na ogół muł, piaski i żwiry. W zależności od miejsca, gdzie występują w korycie rzeki, nazywamy je ławicami przybrzeżnymi (bocznymi) lub śródkorytowymi (środkowymi). Przy niskich stanach wody widzimy je nad powierzchnią wody, a przy wysokich stanach wody są zalewane – znajdują się pod wodą. Duża dynamika ruchu wody powoduje, że ławice te przemieszczają się w dół rzeki (średnio z prędkością ok. 0,5 m na dzień), czasem zmieniają także swoją objętość, wysokość, kształt. Zmienia się zatem często ukształtowanie dna Wisły (zwłaszcza po przejściu wezbrań), co powoduje niebezpieczeństwo dla ludzi, którzy się „przyzwyczaili” do danego dna w znanym sobie przekroju Wisły i brodząc po wodzie są zaskakiwani np. nieoczekiwaną głębiną w miejscu, gdzie jeszcze niedawno była płycizna.
Czasem – gdy okres występowania niskich i średnich stanów wody przedłuża się – ławice śródkorytowe zaczynają porastać trawy i inne rośliny – niekiedy pokrywają się też one młodymi zaroślami wiklinowymi. Są w ten sposób utrwalane i chociaż mogą być nadal zalewane przez wysokie wody, to zmniejsza się tempo ich przemieszczania. W kolejnym stadium zaczynają je porastać wierzby, topole – tworzy się charakterystyczne zbiorowisko łęgów wiślanych. Utrwalona w ten sposób ławica staje się wyspą, którą zwyczajowo nazywa się na Wiśle „kępą”. Taką kępą były niegdyś Saska Kępa i Kępa Potocka w Warszawie, a ich tworzenie się i utrwalanie możemy zobaczyć w granicach warszawskiej Wisły: na odcinku południowym są to Kępy Zawadowskie, a na północnym Ławice Kiełpińskie. Zarówno jedne, jak i drugie są rezerwatem przyrody – ze względu na przyrodę nieożywioną i zachodzące tu omówione procesy, jak też licznie gniazdujące na tych obszarach ptaki.
Ten opis pochodzi z wirtualnego projektu CHODŹ NAD WISŁĘ, który zrealizowała Fundacja Ja Wisła dzięki dofinansowaniu otrzymanemu z Urzędu Miasta St. Warszawy i wpłat z 1% podatku.
INDEKS