Śliz

Autor: Janusz Ligięza    

ŚlizBarbatula barbatula L. 1758
Ciało śliza jest mocno wydłużone, w przekroju poprzecznym okrągłe, bocznie ścieśnione jedynie w partii trzonu ogonowego. Dolnie usytuowany otwór gębowy ma na górnej wardze sześć wąsików, cztery z przodu i dwa w kącikach ust. Otwór nosowy rurkowaty i długi. Ma małe, wysoko umieszczone oczy. Łuski bardzo drobne i cienkie. Ubarwienie bardzo zmienne zależnie od środowiska. Grzbiet i boki szare, szarożółte do brązowawego, pokryte nieregularnymi plamami. Strona brzuszna biaława pozbawiona plam. Płetwy mają kolor od żółtawego do brunatnego. Na płetwach grzbietowej i ogonowej wyraźne rzędy ciemnych kropek. Śliz osiąga długość 10–12cm, maksymalnie 15 cm. Gatunek ten ma szeroki zasięg występowania. Spotykany jest w Europie, poza Grecją, Szkocją, Półwyspem Iberyjskim i Półwyspem Apenińskim. Zasiedla wody Syberii oraz zachodniej i wschodniej części Azji. Występuje w górskich i podgórskich rzekach. Spotykany bywa również w nizinnych partiach rzek oraz przybrzeżnej strefie jezior o piaszczysto-żwirowym, słabo zamulonym dnie, zwłaszcza tam, gdzie występują głowacze i pstrągi. Jest odporny na silne organiczne zanieczyszczenie wody. W takim środowisku przy deficytach tlenu do oddychania wykorzystuje silnie unaczyniony przewód pokarmowy. Śliz jest aktywny głównie nocą, odżywia się przede wszystkim larwami owadów wodnych. W ciągu dnia ukrywa się pod kamieniami i korzeniami nadbrzeżnych drzew.

Rozród śliza odbywa się na przełomie maja i czerwca, przy temperaturze wody 18–20°C. Podobnie do kiełbia należy do gatunków psammofilnych. Na tarło wybiera miejsca o piaszczystym dnie.

W Polsce śliz jest objęty całkowitą ochroną gatunkową.

Śliz (źródło: Wikimedia, fot. Xocolatl , domena publiczna)

Śliz (źródło: Wikimedia, fot. Xocolatl , domena publiczna)

Ten opis pochodzi z wirtualnego projektu CHODŹ NAD WISŁĘ, który zrealizowała Fundacja Ja Wisła dzięki dofinansowaniu otrzymanemu z Urzędu Miasta St. Warszawy i wpłat z 1% podatku.

Projekt "Ochrona siedlisk kluczowych gatunków ptaków Doliny Środkowej Wisły
w warunkach intensywnej presji aglomeracji warszawskiej" otrzymał dofinansowanie
z instrumentu Finansowego LIFE+ Wspólnoty Europejskiej oraz ze środków
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.